Μένουμε σπίτι!

 

Ετούτο το μαντάτο ήχησε στ' αυτιά μας σαν απειλή! Να μείνουμε στο σπίτι; Και πώς θα το καταφέρουμε;

Πώς θα γίνει να μείνουμε μέσα, άπρακτοι, φυλακισμένοι, αποκομμένοι, έγκλειστοι κι αποκλεισμένοι από τον έξω κόσμο, ολοσχερώς αδρανοποιημένοι και αφοπλισμένοι από όλη εκείνη την παντοδυναμία που μας δίνει η αίσθηση της απόλυτης ελευθερίας να βγούμε, να καταναλώσουμε, να φύγουμε, να ξοδέψουμε, να συναντήσουμε κάποιους, να πιούμε καφέ στην πλατεία, να περπατήσουμε στο πάρκο, ή στην πόλη, σε αρχαιολογικούς χώρους, σε μουσεία;

Πώς θα γίνει να μείνουμε μέσα,  μόνοι με τον εαυτό μας; Κι αν αρχίσει να μας ελέγχει, για τις αλόγιστες επιλογές μας, για τις αντιφάσεις μας, για τις εκκρεμότητές μας (πρακτικές και ηθικές) που διαρκώς αναβάλλουμε την τακτοποίησή τους;

Κι αν αυτός ο εαυτός μας, αρχίσει να μας καταπονεί για τούτο και για κείνο που αυτός μεν διακαώς επιθυμεί, εμείς όμως, αδιάστικτα του απαγορεύουμε να πράξει, να δεχθεί ή να απέχει, τότε, πώς θα τον πείσουμε να συναινέσει και να συμπλεύσουμε ειρηνικά;

Κι αν, αυτός, ο κακός ο εαυτός μας,  αφηνιάσει λόγω  της αδυναμίας φυγής ή λόγω έλλειψης ...αντιπάλου, όπως συμβαίνει στις κακές μας στιγμές, πώς θα τον εξημερώσουμε; πώς θα τον ηρεμήσουμε; πώς θα τον θεραπεύσουμε;

Η ελευθερία του αγορεύειν, η προσφορά τόσων ευκαιριών δια-σκέδασης για να αποφύγουμε την συνομιλία με τον εαυτό μας, κι όλα τα άλλα δικαιώματά μας, όλα αυτά ήταν τόσο απλόχερα διαθέσιμα, τόσο ανεμπόδιστα, τόσο προφανή, ώστε δεν το πήραμε είδηση πως αυτό κάπου και με κάποιον τρόπο θα τέλειωνε. Τώρα, χρειαζόμαστε λιγάκι αυτοσυγκέντρωση, ενδοσκόπηση, αναλογισμό επί των πεπραγμένων και επί των πρακτέων. Και επί των πραχθησομένων...

Η ανάγκη να φυλαχτούμε και να προστατέψουμε, μας επιβάλλει τώρα να μείνουμε -εκόντες, άκοντες- μέσα, να μείνουμε μόνοι, στο σπίτι. Η Πολιτεία μας αναγκάζει. Κι εμείς πρέπει να ανταποκριθούμε.

Ετούτες τις μέρες λοιπόν, άκουσα πολλές ωραίες προτάσεις, που θα μπορούσαν να σταθούν γιατρικό στην απομόνωση και στην μοναξιά μας.  Μία από αυτές, που με ενθουσίασε πολύ, είναι εκείνη από την kathimerini.gr  (H «Κ» προτείνει: Δωρεάν βιβλία στην εποχή του κορωνοϊού). Μια άλλη, είναι εκείνη από τον τηλεοπτικό σταθμό ACTION24, για ένα ενδιαφέρον site όπου μπορούμε να παρακολουθούμε ενδιαφέρουσες κινηματογραφικές ταινίες. Μια τρίτη ("ανορθόδοξη", αλήθεια, για τους καιρούς μας), πρόταση, στάθηκε εκείνη του π. Νίκωνος, για την πάλη με τους λογισμούς μας.

Και τί δεν μας λέει ετούτος ο παππούλης. Όμως αυτός, μιλάει από μέσα! Δεν είναι νιοφερμένος σ' ετούτο το άθλημα. Μιλάει για τις σκέψεις μας και για την σκέψη μας. Τις σκέψεις τις δικές μας και τις σκέψεις τις υποβολιμαίες. Τις σκέψεις τις αβίαστα αγαθές και τις σκέψεις τις φαινομενικά αγαθές. Τις σκέψεις τις επίμονες, τις ενοχλητικές, τις φορτικές, τις απόλυτες. Πώς θα ξεχωρίσουμε εμείς, ποιές από τις σκέψεις αυτές είναι καλές και ποιές είναι κακές; Είναι μεγάλη αρετή, είναι χάρισμα, η ικανότητα να το διακρίνει κανείς αυτό, λέει ο π. Νίκων, που μιλάει ως ένας που γνωρίζει πολύ καλά αυτό το μέτωπο των διαπραγματεύσεων και διερευνήσεων!


Ετούτη η πάλη, απαιτείται για να καθαρίσουμε το εντός μας. Το μέσα του ποτηριού, κι όχι απλώς το φαίνεσθαι (για να μην είμαστε ως τάφοι-απέξω αστραφτερά μάρμαρα και από μέσα... κόκκαλα κι αράχνες!).

Δεν αρκούν, στην περίστασή μας, οι "λίγες ημέρες μέσα" για να πάνε όλα καλά, ως προς το ζήτημα του κορωνο-ιού. Απαιτείται σταθερή αφοσίωση και επιμονή έως ότου να πάνε όλα καλά. Να προσέχουμε, να επαγρυπνούμε για να διορθώνουμε κάθε παρέκβαση από την ζητούμενη πορεία. Να είμαστε συγκεντρωμένοι στην προσπάθεια. Σώματι και πνεύματι.

Δεν το πήραμε είδηση πως βαδίζαμε σ΄ένα μονοπάτι που οδηγούσε σε πλήρη πνευματικό διασκορπισμό, και πως από τούτον τον διασκορπισμό, θα πρέπει επί τέλους να απαλλαγούμε. Καλή η δια-σκέδαση, καλή η ανά-παυση, καλή η ξε-κούραση, αλλά καλύτερο πάντων το λυτρωτικό αποτέλεσμα.

Η πολλή γνώση, η πολλή αυτοπεποίθηση, η ειδωλοποίηση της γνώσης και των ικανοτήτων μας, η θεοποίηση των εξουσιών μας και της (πολιτικής ή/και οικονομικής μας) ισχύος, είναι εύκολο να μας μετατρέψουν σε υπερήφανους και  ματαιόδοξους, δηλαδή σε ανόητους και αυτοκαταστροφικούς.

Ο πλούτος των γνώσεών μας και το εύρος των προσλαμβανουσών παραστάσεών μας δεν οδηγεί αυτονοήτως και σε πνευματική μας συγκρότηση. Με τις πολλές μας γνώσεις και τον κοσμοπολιτισμό μας μπορούμε να τοποθετούμεθα σε κάθε θέμα. Και η κάθε τοποθέτησή μας να μπορεί να είναι ηθικά, λογικά, και ουσιαστικά, αντίθετη από μια προηγούμενη απάντησή μας. Γιατί η πολυ-γνωσία, δεν είναι αναγκαίως και ορθο-γνωσία, ούτε συνηγορεί αποκλειστικά στην ηθική και πνευματική συγκρότηση του φορέα της.

Η γνώση που αποκτούμε μέσα από τα βιβλία και τις άλλες εμπειρίες μας, είναι όπως η επίδραση των τροφών στον οργανισμό μας: Οι καλές τροφές μας ωφελούν και μας αναπτύσσουν, ενώ οι κακές τροφές, μας βλάπτουν και μπορεί ακόμη και να μας σκοτώσουν! Η έλλειψη καλών τροφών μπορεί να μας προκαλέσει ασθένεια και θάνατο, τό ίδιο όπως και η αφθονία κακών τροφών και ουσιών.

Έτσι και οι πολλές γνώσεις:  Μπορεί να μας δίνουν επιχειρήματα για (να πολεμήσουμε ή να υπερασπίσουμε) το κάθε τί, αλλά δεν μας δίνουν από μόνες τους εκείνα τα επιχειρήματα, τα αξιώματα, τους ορισμούς, τους κανόνες και τις αξίες που εμείς θα χρησιμοποιούμε για να ορίσουμε την ύπαρξή μας, το δρόμο που θα ακολουθήσουμε στην ζωή μας, τα ναι και τα όχι που θα ορθώσουμε στις προκλήσεις που θα συναντήσουμε. Είναι η δική μας επιλογή  που θα τα ορίσουν όλα αυτά, σταθμίζοντας όλα όσα μελετήσαμε, βιώσαμε, κρίναμε, σταθμίσαμε, και, τελικά, αποφασίσαμε.

Είναι δική μας η επιλογή, όχι μόνο να αποκλείσουμε όσα απορρίπτουμε, αλλά και το να μην αποκλείσουμε τίποτε από όλα αυτά! Είναι  προφανές, ότι, παρασυρόμενοι ένθεν κακείθεν, θα προχωρούμε πνευματικώς, ηθικώς και λογικώς ανερμάτιστοι. Αυτό, θα μπορούσαμε να το αποκαλούμε ελευθερία της βουλήσεώς μας; Οποία πλάνη!

Ετούτες τις μέρες του εγκλεισμού μας, που συμπίπτουν και με την Μεγάλη Σαρακοστή, θα μπορούσαμε -τουλάχιστον συμβολικά- να μετα-νοήσουμε. Δηλαδή, να μετα-στραφούμε πνευματικά. Να αλλάξουμε δηλαδή, τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα.

• Και να δεχτούμε, πως δεν είμαστε μόνο εμείς που βλέπουμε κι έχουμε άποψη για τα πράγματα. Τα βλέπουν κι άλλοι. Τα βλέπουν κι εκείνοι που εμείς νομίζουμε πως δεν βλέπουν. 
• Να δεχτούμε πως δεν είμαστε μόνο εμείς που πρέπει να ορίζουμε τα πράγματα, αλλά πως υπάρχουν και οι άλλοι, και πως όλοι μαζί θα πρέπει να ζήσουμε μαζί, ενώνοντας τις δυνάμεις και τις προσπάθειές μας. 
• Να δεχτούμε πως δεν είχαμε από πάντα δίκαιο. Και πως το απόλυτο δίκαιο δεν το ξέρει κανείς μας, μια κι ο καθένας μας ανήκει σε μια τουλάχιστον διαφωνούσα πλευρά. 
• Να δεχτούμε πως αυτό που ζητάμε εμείς για τον εαυτό μας, μάλλον το ζητάει κι ο εκάστοτε διαφωνών μαζί μου για τον εαυτό του, και ότι, συνεπώς, θα πρέπει να του το αναγνωρίσω, ώστε να μπορούμε να επικοινωνούμε.

 Τελικά, έχουμε πολλή δουλειά, τώρα, που μένουμε σπίτι, δουλειά που έχει καθυστερήσει πάρα πολύ για να γίνει. Κι αυτής της δουλειάς τα αποτελέσματα φαίνεται πως μας λείπουν, όπως τα σπασμένα τζάμια στα παράθυρα ενός σπιτιού. Όπως τα σπασμένα κεραμίδια στην στέγη. Και, φαίνεται πως, η πλήξη στα χρόνια του εγκλεισμού, είναι αχρείαστη πολυτέλεια. Μια πολυτέλια για τεμπέληδες, για εγωϊστές, για αντικοινωνικούς, για αλαζόνες. Μοναξιά δεν έχει όποιος νοιάζεται κι όποιος φροντίζει για τους άλλους, από όποια θέση!.

Θέλει πειθαρχία για να υλοποιηθεί κάθε μεγάλο πλάνο, θέλει αγάπη ανάμεσα σε όλους όσοι εργάζονται για το πλάνο αυτό, θέλει την πίστη μας και την ικανότητά μας να δεχόμαστε τις ωραίες στιγμές και τους ωραίους ανθρώπους που μας χαρίζονται στην πορεία. Μακάρι να γίνουμε -προσωπικά ο καθένας μας- συντελεστής, ενός μεγάλου επιτυχούς πλάνου!