Ο γάμος και ο έρωτας είναι πολυσυζητημένοι στις μέρες μας, συχνά αμφισβητούμενοι, αλλά επιζητούμενοι όταν δεν υπάρχουν, και -ατυχώς, συχνά- εγκαταλελειμένοι στην τύχη τους, όταν επισυμβαίνουν...
Η εν γάμω κοινή ζωή, η συμβίωση και τα αισθήματα των συμβίων έναντι αλλήλων εξελίσσονται κατά ιδιαίτερο τρόπο για τους κάθε επί μέρους συμβίους, ανάλογα με την μέριμνα που οι ίδιοι έχουν γι' αυτό.
Αν από τους υπολογισμούς μας αφαιρέσουμε τους γάμους που αποτελούν επιχείρηση ή απελπισία, αρκετοί άλλοι γάμοι είναι αποτέλεσμα ελεύθερης επιλογής. Είναι δηλαδή γάμοι που έγιναν στη βάση αμοιβαίων συναισθημάτων.
Ο παραδοσιακός γάμος, ανεξάρτητα από τις αρχικές του συνθήκες στην ένωση των ενδιαφερομένων, αποσκοπεί στην μεταξύ αυτών κοινωνία βίου, στην συντροφικότητα του ζευγαριού και -εν δυνάμει- στην τεκνοποιΐα. Ο μοντέρνος γάμος επιζητεί -κατά το μάλλον ή ήττον- τα ίδια πάργματα. Η γαμήλια διαδικασία και τελετουργία αποτελεί και την πυξίδα που καταδεικνύει την κατεύθυνση των προσδοκιών από τον αντίστοιχο γάμο. Προσδίδει, δηλαδή, το αληθές του νόημα και τα πραγματικά ζητούμενα, μια και η πνευματικότητα στον θρησκευτικό γάμο, και οι συμβουλές του ιερέα προς τους νεονύμφους, δεν είναι συνταγές και οδηγίες διαμορφωμένες στο πλαίσιο της τρέχουσας πολιτικής συγκυρίας, αλλά αποτελούν παρακαταθήκες που υπερβαίνουν τις ατομικές μας στιγμιαίες απόψεις και σαρκώνουν το απόσταγμα σοφίας της κοινωνίας μας, για τον γάμο.
Στον μοντέρνο γάμο, το ζευγάρι φροντίζει αυτό που θέλει για κείνη την ημέρα, που τη φαντάζεται πολύ προσωπική, εντελώς ιδιωτική του στιγμή, με κατεύθυνση την αυστηρά δική τους, προσωπική ευχαρίστηση και χαρά. Συχνά όμως, η σκέψη αυτή (της προσωπικής και ιδιωτικής στιγμής), οδηγεί σε ένα γάμο που απλώς περιβάλλεται τον οριζόμενο από την πολιτεία τύπο, και η τυχόν επιδεικνυόμενη «πνευματικότητα» συνίσταται σε μερικές τυποποιημένες φράσεις που απευθύνει ένας οξ οφφίτσιο υπάλληλος, αγνώστου ήθους, παιδείας, εμφορούμενος από άγνωστες αξίες. Φράσεις πιθανόν ακατανόητες στον ίδιο, ή αντίθετες προς τις δικές του αρχές και αξίες.
Σκοτώνει ο γάμος τον έρωτα; Ασφαλώς όχι. Ο άνθρωπος σκοτώνει τον έρωτα. Τα θέλω του, η παιδεία του, τα όνειρά του, η ανατροφή του και ο χαρακτήρας του. Αυτά σκοτώνουν τον έρωτα και κάθε γάμο. Κάθε σχέση.
Η ζωηφόρα πνοή σε μια σχέση, οποιασδήποτε φύσης, είναι τέχνη, είναι θέμα παιδείας, θέμα χαρακτήρα και ζήτημα ελευθερίας και ευθύνης. Και είναι θέμα προσώπων. Ένα αξιοθαύμαστο -γι' αυτό που είναι- πρόσωπο, είναι ελκυστικό και θελκτικό. Ένας μίζερος άνθρωπος, ακτινοβολεί κακομοιριά, απαιδευσία κι εγωπάθεια. Και συνεπώς, δημιουργική ανικανότητα.
Ο μεγαλύτερος εχθρός του έρωτα είναι η ψευδαίσθηση της ακινησίας, της ουτοπικής υποταγής και της μίζερης ανελευθερίας. Οι σχέσεις αφορούν και καταλαμβάνουν πρόσωπα, κι όχι άτομα. Και τα εν σχέσει πρόσωπα έχουν ευθύνη έναντι αλλήλων. Έχουν εκατέρωθεν αλληλεγγύη, σεβασμό, προσφορά, υπομονή, κατανόηση, ανταπόκριση. Έχουν επιείκεια, συγγνώμη, αποδοχή. Και το σημαντικώτερο: οι σχέσεις υφίστανται εν ελευθερία και αληθεία. Διαφορετικοί άνθρωποι ζουν την ίδια ζωή και μοιράζονται όσα έχουν ανάγκη. Ξεχωριστή ανάγκη ο καθένας. Το «πλήρωμα» είναι που γίνεται από κοινού. Το να δέχεσαι, αυτό που σου παρέχεται με χάρη, κι από ελευθεριότητα ψυχής. Να παρέχεις, με χάρη, αυτό που χρειάζεται ο σύντροφός σου, την ώρα που τό 'χει ανάγκη.
Η αφοσίωση μετράει. Οι εξωτερικές συνθήκες, οι περιστασιακές συγκυρίες και απαιτήσεις της ζωής, αλλάζουν. Η εκατέρωθεν αφοσίωση όμως, είναι εκείνη η συνθήκη στον έρωτα, που κρίνει τα πράγματα.
Ερωτευμένοι, σύζυγοι και φίλοι. Σύντροφοι και συμβίοι. Γιατί ο έρωτας ζεί στην ενδιάθετη έκφραση της φιλόφρονος διάθεσης, και ακμάζει στην αδιάψευστη αλήθεια του αξιοθαύμαστου προσώπου.
Η κούραση, η δυσανασχέτηση, η νωχέλεια, ο θυμός, η οκνηρία, είναι ανθρώπινες καταστάσεις που σε όλους μας συμβαίνουν. Η αδιαφορία γι' αυτές, η συγχώρηση, η αποχή κι η ανοχή, βοηθούν τον καθένα να μην μεγαλοποιεί ασήμαντα πράγματα, και ωθούν στο να βοηθούμε τον άλλο να βρίσκει τον τρόπο να κάνει το ίδιο. Γιατί κάθε δημιουργία περιέχει μέσα της την επιδίωξη του αγαθού, και μια μεγάλη αγάπη δεν ορρωδεί μπροστά στα μικρά κι ασήμαντα εμπόδια και τα προσκόμματα από τα -χαρακτηρολογικής φύσης- ελαττώματα του άλλου. Χιούμορ, χαρίεις σαρκασμός, πείραγμα, και... φιλότιμο (ναι! φιλότιμο!) είναι κατάλληλα εργαλεία για την αντιμετώπιση των ολιγωριών και την αποτροπή ενοχλητικών συγκρούσεων.
Αδύνατη η καταμέτρηση εμποδίων και ελαττωμάτων, λόγων και αιτίων, της φθοράς.
Με την «διάκριση»* (μεγάάάλη αρετή!) να καθοδηγεί τις δράσεις κι αντιδράσεις μας, θεραπεύονται τα περισσότερα πάσης φύσεως δεινά, και καλυτερεύουν οι συνθήκες για όλους μας! Αυτοσυγκράτηση κι απάθεια στον επερχόμενο θυμό μας κι εγκράτεια στην εμπλοκή μας σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Υπεύθυνα και με αρχές. Με αλληλοσεβασμό και κατανόηση, δεν αφήνουμε περιθώρια στις ανεξέλεγκτες -έξωθεν ή περιστασιακές- συγκυρίες, να ρυθμίζουν την ζωή μας. Πάντα θα υπάρχει το απρόβλεπτο, αλλά γι' αυτό υπάρχουν οι «υπεύθυνοι» και «οι χαρακτήρες».
Για σκεφτείτε έναν χειρουργό, ή έναν πιλότο! Ο καθένας μας μπορεί, ανά πάσα στιγμή, να βρεθεί σε ένα -ασφαλώς ηπιότερο- καθημερινό απρόοπτο, που θα πρέπει άμεσα να αποτρέψει. Ας «εκπαιδευτούμε» στην ζωή μας και για τέτοιες καταστάσεις. Δεν είναι πάντα «δημιουργικότερος» τρόπος αντιμετώπισής τους η φυγή, ή η σύγκρουση!
Σημείωση: Για τούτο το σημείωμα αφορμή στάθηκε ένα άρθρο εδώ. Και ασφαλώς απηχεί το πολιτισμικό υπόδειγμα εντός του οποίου έζησα, μορφώθηκα και σκέπτομαι.
*«Περί διακρίσεως των λογισμών και παθών και αρετών» βλ. τον 26ο Λόγο, στην Κλίμακα Ιωάννου του Σιναΐτου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου