Ανάμεσα στους αγίους που εορτάζουμε την μνήμη τους, στις 11 Ιουλίου, στέκουν δυο μεγάλες μορφές. Της Αγίας Ευφημίας (εδώ) και της Αγίας Όλγας.
Βίος και πολιτεία της Αγίας και Μεγαλομάρτυρος Ευφημίας
Η Αγία Ευφημία καταγόταν από την Χαλκηδόνα, έζησε κατά τούς χρόνους του Διοκλητιανού καί μαρτύρησε τό έτος 303. Γονείς της ήταν ο Συγκλητικός Φιλόφρων και μητέρα της η ευσεβής και φιλόπτωχος Θεοδοσιανή.
O ανθύπατος της Ανατολής Πρίσκος, εκήρυξε, με εντολή του Διοκλητιανού, διωγμό κατά των Χριστιανών στην Ανατολή, με την ευκαιρία της εορτής του ψευδωνύμου Θεού Άρεως, όταν εζήτησε να προσέλθουν όλοι οι κάτοικοι στην γιορτή. Για όσους δεν θα προσήρχοντο προβλέπονταν φοβερά κολαστήρια. Οι χριστιανοί, κρύβονταν. Άλλοι σε σπίτια, άλλοι στις ερημιές. Ή Αγία Ευφημία ήταν αρχηγός μιας τέτοιας ομάδας και στήριζε τούς πιστούς με τα φλογερά της λόγια. Γι' αυτό και συνελήφθη η Αγία μαζί με 49 μέλη της ομάδος της.
Αρνηθέντες την πρόσκληση του άρχοντα να θυσιάσουν στα είδωλα, η Αγία και η ομάδα της υποβλήθηκαν στο μαρτύριο του ξυλοδαρμού και της φυλάκισης. Μετά από είκοσι ημέρες μαρτυρίου, όπου εξαντλήθηκαν ακόμη και οι στρατιώτες που έδερναν τους μαρτυρες, οι τελευταίοι εξακολουθούσαν να αρνούνται. Η Ευφημία, που κι αυτή εξακολουθούσε να αρνείται, υπέστη το μαρτύριο του τροχού, ενώ παράλληλα προσευχόταν συνεχώς. Το σώμα της κατακοβόταν, αλλά με το πέρας της προσευχής της θαυματουργικά αποκαταστάθηκε τέλειο και υγιές και την έλυσαν από τον τροχό. Την έρριξαν σε καμίνι, παρόλο που οι προϊστάμενοι των στρατιωτών αρνούνταν, γιατί έβλεπαν να την παραστέκουν δυο φοβερές παρουσίες που απειλούσαν ότι θα σκορπίσουν τη φωτιά. Οι προϊστάμενοι αυτοί ομολόγησαν την πίστη τους, και γι' αυτό μαρτύρησαν. Την Ευφημία την έρριξαν τελικά στο καμίνι, αλλά η φωτιά σκορπίστηκε έξω απ' αυτό και κατέκαψε πολλούς, χωρίς ν' αγγίξει την μάρτυρα, που μετά από αυτό υποβλήθηκε σε νέα μαρτύρια. Την κτυπούσαν με αιχμηρούς λίθους και την κατέκοψαν με αιχμηρά σίδερα, αλλά πάλι, θαυματουργικώς αποκαταστάθηκε υγιής. Νεο μαρτύριο ακολουθεί. Την έρριξαν σε δεξαμενή με σαρκοβόρα θαλλάσσια κήτη, που κι αυτά δεν την έβλαψαν, αλλά την κρατούσαν στη ράχη τους. Η Ευφημία βγήκε κι από τούτο το μαρτύριο άθικτη. Την βάλανε σε λάκκο με σουβλιά. Κι εδώ, η Χάρις του Κυρίου την περίσωσε. Οι διώκτες της επιχειρήσανε να την πριονίσουν και να την κάψουν. Μα το πριόνι τους εστόμωσε, γιατί στραβώσανε οι κοπτήρες του, και η φωτιά κατασβήστηκε χωρίς να πειράξει την μάρτυρα. Την έρριξαν στα θηρία, μα κι εκείνα την πλησίασαν για να την προσκυνήσουν.
Η Ευφημία, πριν από το μαρτύριό της αυτό, προσευχήθηκε και ζήτησε να αναπαυθεί στους κόλπους του Σωτήρα Χριστού. Κι όταν μια άρκτος την δάγκωσε, παρέδωκε την ψυχή της στα χέρια του Νυμφίου της.
Η «καλλίνικος παρθένος και μάρτυς Ευφημία» έλαβε από τον Κύριο και την δωρεά της αφθαρσίας του πολυάθλου και παρθενικού της σώματος. Και μετά το θάνατό της η Αγία έδειχνε θαυματουργικά τη δύναμη που έχει η πίστη στη Χάρη του Κυρίου.
Την ημέρα αυτή γιορτάζουμε ένα θαύμα της Αγίας που ανάγεται στα πολύ μακρινά χρόνια. Τότε, που συνήλθαν στην Χαλκηδόνα οι 630 θεοφόροι Πατέρες (το έτος 451) για την Αγία Δ' Οικουμενική Σύνοδο, στα χρόνια των Βασιλέων Μαρκιανού και Πουλχερίας. Ή Σύνοδος αυτή κατεδίκασε τον αιρετικό Ευτυχή, που εκήρυττε την πλάνη ότι ο Χριστός έχει μόνο μίαν φύσι και μία ενέργεια, αυτήv της Θεότητος. Οι Άγιοι Πατέρες δογμάτισαν την πίστη της Εκκλησίας, ότι ο Χριστός έχει δύο τέλειες φύσεις, θελήσεις και ενέργειες, την θεία και την ανθρώπινη, σε μία Yπόσταση. Ενωμένες και τις δυο φύσεις «ατρέπτως, ασυγχύτως, αναλλοιώτως και αδιαιρέτως». Κατά την Σύνοδο αυτή, οι Όρθόδοξοι Πατέρες «συνέταξαν Τόμον», που περιείχε την πίστη την αληθινή, την οποίαν πάντοτε πίστευε και κήρυττε η Έκκλησία τσυ Χριστού. Επίσης, οι αιρετικοί Μονοφυσίτες «συνέταξαν ίδιον τόμον», που περιείχε τις δικές τους δοξασίες. Ομοφώνως, ορθόδοξοι και αιρετικοί, αποφάσισαν να τεθούν και τα δύο κείμενα επί του στήθους της Αγίας Ευφημίας και έτσι έκαναν. Άνοιξαν την λειψανοθήκη, τοποθέτησαν τους τόμους αυτούς και σφραγίσανε ξανά την λειψανοθήκη. Κι όταν την ξανάνοιξαν βρήκανε τον τόμο των Ορθοδόξωv στα χέρια της, και το κείμενον των αιρετικών Μονοφυσιτών στα πόδια της.
«Έτσι η Μεγαλομάρτυς Ευφημία με το έξαίσιον αυτό θαύμα επεκύρωσε και υπέγραψε τον ορθόδοξον Τόμον και διεσάλπισε το Χριστολογικόν δόγμα περί των δύο φύσεων του Χριστού μας εις τα πέρατα της οικουμένης και απέδειξε την διδασκαλίαν του Ευτυχούς και των οπαδών του Μονοφυσιτών ως σατανικήν πλάνην».
H Αγία Όλγα η Ισαπόστολος (11 Ιουλίου)- η βασίλισσα των Ρώσων που έφερε τον Χριστιανισμό στη χώρα της
Η ζωή της αγίας Όλγας είναι χαρακτηριστική της μεταστροφής που φέρνει στους ειλικρινείς ανθρώπους η αγάπη του Χριστού. Η Όλγα, ήταν μια δυναμική γυναίκα, που αφάνισε με σκληρότητα την φυλή που σκότωσε το σύζυγό της, αλλά εγκατέλειψε την ειδωλολατρία αηδιασμένη από “το απάνθρωπο εθιμικό δίκαιο της εποχής της” και μεταμορφώθηκε στην ευγενική ισαπόστολο που πέθανε απομονωμένη στο κάστρο της. Αυτό, ασφαλώς, δεν είναι άσχετο με τις πληγές της συνείδησής της, για τα εγκλήματα του παρελθόντος.
Η Αγία Όλγα κατάγεται από τους Ρως, τους προγόνους των σημερινών ρώσων και ουκρανών. Σε πολύ νεαρή ηλικία παντρεύτηκε τον μετέπειτα αρχηγό του Κράτους των Ρως, και εγκαταστάθηκε στο Κίεβο. Ο σύζυγός της δολοφονήθηκε το 945 κατά τη συλλογή φόρου υποτέλειας, με αποτέλεσμα ο θρόνος να περάσει στο μικρό γιο τους Σβιάτοσλαβ που ήταν ακόμη βρέφος. Έτσι η Όλγα ανέλαβε χρέη επιτρόπου μέχρι την ενηλικίωσή του, ασκώντας για σχεδόν δύο δεκαετίες την πραγματική εξουσία στο κράτος. Πρώτο μέλημά της ήταν να λάβει εκδίκηση για το χαμό του άνδρα της, πράγμα που έπραξε με μεγάλη αγριότητα.
Η Όλγα ήταν ο πρώτος ηγέτης των Ρως που εγκατέλειψε τον παγανισμό για το χριστιανισμό. Η βάπτισή της έγινε το 955 με μεγάλη επισημότητα στην Κωνσταντινούπολη και έλαβε το χριστιανικό όνομα Ελένη από τη νονά της Ελένη Λεκαπηνή, την σύζυγο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ζ’.
Μετά την βάπτισή της, ἐπιστρέφοντας ἡ Ὄλγα στό Κίεβο, σάν Μεγάλη Ἡγεμονίδα Ὄλγα – Ἑλένη, ἄρχισε νά διασχίζει ὁλόκληρη τήν χώρα τῶν Ρώσων, κηρύττοντας τόν Χριστιανισμό, ὁ ὁποῖος ἦταν ἤδη γνωστός στό λαό ἀπό Βυζαντινούς ἐμπόρους. Ἔτσι ἔγινε Ἰσαπόστολος, ὄχι μέ μεταφορική ἔννοια, ἀλλά κυριολεκτικά. Ἦταν ζηλώτρια τῆς νεοαποκτηθείσης Πίστεως, κι ο καθένας που μποροῦσε νά τό καταλάβει ἀκολουθοῦσε τό παράδειγμά της.
Παρά τις προσπάθειές της, η μεταστροφή της δεν είχε άμεσο αντίκτυπο στον λαό της· προετοίμασε εντούτοις εκείνην του εγγονού της Βλαδίμηρου, και έδρασε ως ζύμη, για την ανάπτυξη του χριστιανικού βίου της Ρωσίας.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής της, τα πέρασε στο κάστρο του Βίσγκοροντ, κοντά στο Κίεβο, μαζί με τα εγγόνια της. Ένας από τους εγγονούς της, ο Βλαδίμηρος, θα γινόταν αργότερα εκείνος ο ηγέτης των Ρως που εισήγαγε τον χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία του κράτους.
Ο θάνατος τη βρήκε σε προχωρημένη ηλικία το 969. Για τις προσπάθειές της να διαδώσει το χριστιανισμό στην επικράτεια των Ρως ανακηρύχθηκε αγία και ισαπόστολος από την ορθόδοξη εκκλησία το 1587. Η μνήμη της εορτάζεται την ημερομηνία του θανάτου της, στις 11 Ιουλίου.
Χρόνια μετά, και ενώ η Αγία Όλγα είχε κοιμηθεί, ο εγγονός της, βασιλιάς των Ρως Βλαδίμηρος, νυμφεύτηκε την αδερφή του Μεγάλου Αυτοκράτορα της Ρωμιοσύνης, Βασιλείου του Β’, κι έτσι στην χώρα των Ρως διαδόθηκε και επικράτησε το Ευαγγέλιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου