Η καλλιέργεια καθρεφτίζεται στο ήθος, που σμιλεύεται από το πέρασμά της, στην ψυχή του ανθρώπου. Κι άμα λείπει το ήθος, αυτό είναι φανερό, ολοφάνερο και κραυγαλέο.
Περισσεύει στην απρέπεια του τρόπου, στην κομπορρημοσύνη του προσώπου, στην αλαζονεία του, στην εξουσιαστική του διάθεση, στο δεσποτισμό του, στην αγένεια και την σκληρότητα προς τους κατωτέρους κι ενδεείς, στην ανάγκη του για κυριαρχία, και σε τόσες άλλες αυτοδοξαστικές, αυτολατρευτικές και αυτοεπιδεικτικές εκδηλώσεις...
Ο τέτοιος άνθρωπος, όντας ύπουλος, εκμεταλλευτής, εκβιαστής και ανάλγητος εξουσιαστής, εμπαθής και απάνθρωπος, καταντάει να γίνεται μισητός περίγελως, που όλοι τον αποφεύγουν, όσοι περάσανε από τα νύχια του....
Όσο για την ανθρωπιά του ανθρώπου (η σχέση του με τον άλλο άνθρωπο και την ανθρώπινη ύπαρξη γενικά), αυτή δεν είναι τίτλος σπουδών, ούτε διαβατήριο για ταξίδια, ούτε άδεια εισόδου, ούτε αξιόγραφο, ούτε ποσοστό συμμετοχής. Είναι τρόπος ύπαρξης και συνύπαρξης. Είναι φως κι αποδοχή, είναι ειρήνη και αλήθεια, είναι αμοιβαία εκτίμηση και αμοιβαίος σεβασμός.
Η καλλιέργεια ως μέθοδος παιδαγωγική, δεν εμπεριέχει διδαχή, κατάρτιση και εξάσκηση στην εξαπάτηση, ούτε στην εκμετάλλευση, ούτε στην κοροϊδία, ούτε στον εμπαιγμό, ούτε στην αιχμαλωσία, ούτε στην ειρωνεία, ούτε στον χλευασμό και στην εξύβριση. Όλα τούτα είναι ύβρις, και όχι αγωγή. Όλα τούτο μόνο η σάτιρα τα αναδεικνύει ως σπουδαία. Στην απαξία τους ασφαλώς! Κι όλα αυτά δείχνουν πώς καταντάει ο άνθρωπος που δεν έχει διαπαιδαγωγηθεί να φέρεται και να ζεί (ή που δεν εργάζεται) στο μέτρο που επιτάσσει η αρετή, και το γεγονός της ύπαρξης του άλλου άνθρώπου.
Γιατί ο άλλος άνθρωπος, είναι που τίθεται ως όριο για τον καθένα μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου