5η Συνέχεια.
...Έτσι λοιπόν, όταν λέμε πολίτης του κόσμου (το υποκείμενο ενός νέου πατριωτισμού) αυτό, δεν σημαίνει ότι ο πολίτης αυτός γίνεται φορέας της «συλλογικής βούλησης» ή θεσμικός εταίρος της πολιτείας. Αλλά- αυτό που φαίνεται να συμβαίνει είναι- ότι επιδιώκεται η αποδέσμευσή του από τους δεσμούς εκείνους, που τον κρατούν ενωμένο με κάποιους άλλους, για το ίδιο ανθρώπινο αίτημα ζωής.
Και τούτο το πράγμα, γίνεται με σκοπό να υποβαθμιστεί η πολιτική κυριαρχία του κράτους και να την αναλάβουν εκείνοι που διαμεσολαβούν στα οικονομικά και εργασιακά υποσυστήματα, ώστε ο πολίτης να καταστεί εμπόρευμα. Με άλλα λόγια, με την παγκοσμιοποίηση δεν αποδυναμώνεται το έθνος, αλλά αποδυναμώνεται η πολιτική και η οικονομική σημασία της κοινωνίας.
Συνεπώς, αυτό που κινδυνεύει, είναι η θέση του κράτους: θα μπορέσει να κρατήσει μια ισορροπία ανάμεσα στην κοινωνία και την αγορά; ή θα μεταβληθεί ολοκληρωτικά σε υπηρέτη της αγοράς; Αυτό το τελευταίο, σημαίνει ότι το κεντρικό ζήτημα είναι πια, η μετάθεση του ελέγχου του πολιτικού συστήματος. Γιατί το ερώτημα «ποιός κατέχει την αρμοδιότητα του έθνους», σημαίνει ότι αυτός κατέχει και το πολιτικό σύστημα. Κι εκεί θα αποφασισθεί αν θα συνεχίσουν να κυριαρχούν πολιτικά οι αγορές ή οι κοινωνίες πολιτών.
Από τα παραπάνω, μπορούμε να καταλάβουμε ότι στους «μοντέρνους καιρούς», έννοιες όπως ο «διεθνισμός» ή ο «κοσμοπολιτισμός», προκειμένου να απαντήσουν σε ζητήματα προκριματικά του σκοπού τους, δεν συνυπολογίζουν όσο πρέπει ότι το διακρατικό πεδίο σήμερα (στην εποχή που ακόμη το ανθρωποκεντρικό μας σύστημα έχει κρατοκεντρική οργάνωση και δομή), δεν αποτελεί μια υπερκείμενη του κράτους επικράτεια και συνεπώς δεν υφίσταται θεσμικά.
Αυτό συμβαίνει γιατί αναγνωρίζεται ως «πολίτης της οικουμένης» μια ατομικότητα (που αν ήταν θεσμική ιδιότητα θα είχε να κάνει με την συμμετοχή του φυσικού προσώπου-και-φορέα της στο πολιτειακό σύστημα της οικουμένης-«κοσμόπολης»), με μια «ιδιωτική» συμπεριφορά, που δεν αφορά πολιτειακές συλλογικότητες, δηλαδή οργανωμένη κοινωνία όπου παράγεται και κυρίως βιώνεται η ελευθερία.
Έτσι, επί του παρόντος, η έννοια του «συλλογικού» στο γίγνεσθαι της παγκοσμιοποίησης είναι ελαττωματική, από το ξεκίνημά της, γιατί δεν επιτρέπει την απελευθέρωση της κοινωνίας, όπως άλλοτε ίσχυε για το έθνος, και γιατί προτιμάει την περαιτέρω χειραγώγησή της και την παράδοσή της εκεί όπου οι (διεθνείς κι εγχώριες) αγορές προτιμούν.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι «ταυτότητα» (δηλαδή συναίσθηση του ανήκειν) δημιουργεί το συλλογικό υποκείμενο της Πολιτείας. Πολίτης και ταυτότητα είναι συστατικά της Πολιτείας. Η σχέση του πολίτη με την Πολιτεία φαίνεται στη συμμετοχή του πολίτη κατά τη διαχείριση του εθνικού, δηλαδή του κοινού, συμφέροντος.
Και οι σχέσεις αυτές (του πολίτη με την πολιτεία) είναι τόσες, όσες και οι πολιτειακές μορφές. Διότι άλλη είναι η ελευθερία που σαρκώνει ο δεσμός του πολίτη με την Πολιτεία όταν αυτή είναι δημοκρατική, ή αντιπροσωπευτική ή προ-αντιπροσωπευτική (όπως η σημερινή).
Ενώ αν θεωρήσουμε το «έθνος» ανάλογα με την ελευθερία που το διέπει (το εμφορεί), αυτό θα μας επιτρέψει να αντιληφθούμε τί είδους εσωτερικές σχέσεις (πόση ενότητα νιώθουν) έχουν μεταξύ τους τα μέλη της κοινωνίας στην οποία αναφερόμαστε, καθώς επίσης, και να αντιληφθούμε την ύπαρξη τυχόν μεταξύ τους αρκετών ήσσονος σημασίας διαφορών.
Αυτό όμως, προϋποθέτει ότι θα αναπτυχθεί μια νέα «γνωσιολογία του κοινωνικού φαινομένου», που θα προκύψει από την ουσιαστική ανάκτηση, τη διανοητική αναβίωση και εξέταση του ελληνικού παραδείγματος σε παγκόσμια κλίμακα.
Αυτό το παράδειγμα (το ελληνικό) είναι πρόσφορο, γιατί είναι, ιστορικά, το μοναδικό παράδειγμα συγκρότησης του κοινωνικού γεγονότος σε ανθρωποκεντρικές βάσεις, και γιατί το παράδειγμα αυτό προσφέρεται για να συγκριθεί – κατ' αναλογίαν- με το αντίστοιχο νεώτερο κοσμοσύστημα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου